Vergi Barışında Takvim / Recep Bıyık
Kimine göre vergi barışı, kimine göre yeniden yapılandırma, kimine göre vergi affı. Bazı alacakların yeniden yapılandırılmasına ilişkin 11 Mayıs 2018 tarih ve 7143 sayılı Kanun’dan bahsediyorum. Gerçekte hepsinden biraz var. Devletle mükellef arasında bazı alanlarda barışma düzenlemeleri var, Devlete olan borçlar yeniden yapılandırılıyor, elbette silinen önemli borçlar da var.
İsmi ve içeriği ne olursa olsun, kanun mükelleflere önemli avantajlar sağlıyor. Yeni bir sayfa açıyor. Ödenemez büyüklüğe ulaşan borçlar için, kısmen silerek, ayrıca taksitlendirerek ödeme kolaylığı getiriliyor. Matrahını artıranlar için incelenmeme güvencesi veriyor.
Şimdi yapılması gereken verilen olanakları en iyi şekilde kullanmak. Bunun için de çok sayıda farklı düzenleme grubunu incelemek, verilen süreler içinde, istenen prosedürlere uygun olarak kanundan yararlanmak gerekiyor.
Kanun bu makalenin yazıldığı an itibariyle Resmi Gazete’de yayımlanmamıştı. Önümüzdeki birkaç gün içinde yayımlanıp yürürlüğe gireceği kesin. Dolayısıyla şimdiden kanundan yararlanma takvimini oluşturmakta ve yararlanacakların hazırlıklara başlamasında yarar var.
Sağlanan olanaklar
Vergi barışı düzenlemeleriyle;
– Kesinleşmiş borçlar yeniden yapılandırılıyor,
– Kesinleşmemiş veya dava aşamasında bulunan borçlar yeniden yapılandırılıyor,
– Pişmanlıkla verilecek beyannameler nedeniyle doğacak borçlar yapılandırılıyor,
– Matrah ve vergi artırımı yapılarak incelenmeme güvencesi sağlanıyor,
– İşletmelere kayıtlarını düzeltme olanağı veriliyor.
– Kayıt dışı varlıkların kayda alınarak ekonomiye kazandırılması sağlanmaya çalışılıyor.
Kesinleşmiş ve ihtilaflı borçlarda başvuru ve ödeme süresi
Kanun kapsamında olan kesinleşmiş ve ihtilaflı borçlar için başvuruların 31 Temmuz 2018 akşamına kadar alacaklı vergi dairesine yapılması gerekiyor. Yapılandırılan bu kapsamdaki borçların bir defada veya taksitle ödenmesi mümkün. Bu konuda tercih yapma olanağı var.
Borcun tamamının bir defada ödenmesinin tercih edilmesi durumunda, ödemenin eylül ayının sonuna kadar yapılması gerekiyor. Tercihini taksitler halinde ödemek yönünde kullananlara 36 aya kadar vade olanağı tanınıyor. Borcunu taksitle ödemek isteyenler için 6, 9, 12 ve 18 olmak üzere dört farklı taksit seçeneği var.
Taksitle ödemede ilk taksit 30 Eylül 2018 tarihi mesai saati sonuna kadar ödenebilir. Diğer taksitler ise birer ay atlamalı olarak ödenmeye devam edilecektir. Buna göre ödemeyi 6 taksitte yapmak isteyenler taksitlerini; Eylül/2018, Kasım/2018, Ocak/2019, Mart 2019, Mayıs/2019 ve Temmuz/2019’da ödeyebilirler.
İnceleme sonucu salınan vergilerde süreler
Kanunun yayımı tarihinden önce başlayan vergi incelemeleri devam edecek. İnceleme sonucunda salınan vergi ve kesilen cezaların yeniden yapılandırılması ise mümkün.
Kanun’un yayımlandığı tarih itibariyle inceleme aşamasında bulunan işlerle ilgili olarak daha sonra yapılan tarhiyatlar için bu olanaktan yararlanılabilinmesi;
– İhbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde yazılı başvuruda bulunulması,
– İlk taksit ihbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde altı eşit taksitte ödeme yapılması,
ile mümkün.
Buna göre inceleme sonucu salınacak vergi ve kesilecek cezaların yeniden yapılandırılmasında başvuru ve ödeme süresi, incelemenin bitiş ve ihbarnamenin tebliğ tarihine bağlı olarak belirleniyor.
Matrah artırımında süreler
Kanun kapsamına giren vergilerde matrah artırımı başvurusunun ağustos ayının sonuna kadar yapılması gerekiyor. Matrah artırımı sonucu hesaplanan verginin peşin veya azami altı eşit taksitte ödenmesi mümkün. Tercih mükellefe ait.
Ödemenin peşin yapılmasının tercih edilmesi durumunda, son ödeme tarihi Eylül sonu. Ödeme taksitler halinde yapılacaksa; ilk taksit Eylülde olmak üzere, ikişer aylık dönemler halinde ödeme yapılacak.
İncelemede olanlar için matrah artırımında bulunma süresinin önemi
Kanun’un yayımı tarihinden önce başlanıldığı halde, bu tarihe kadar tamamlanamamış olan vergi incelemeleri devam edecek. Düzenlemeye göre, kanunun yayımı tarihinden önce başlanan ve süresi içinde tamamlanan inceleme sonucu matrah farkı bulunması halinde, inceleme raporlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten önce matrah artırımında bulunulmuş olması şartıyla, inceleme sonucu bulunan fark, artırılan matrahla karşılaştırılıyor.
Karşılaştırma sonucunda;
– Artırılan matrah tutarlarının, inceleme sonucu bulunan matrah farkı tutarlarından fazla olması durumunda, vergi incelemelerine göre vergi tarhiyatı yapılmıyor ve ceza uygulanmıyor.
– Vergi incelemeleri sonucu belirlenen tarhiyata konu matrah farkının, ilgili yıl için artırılan matrah tutarından fazla olması halinde, aradaki fark tutar kadar matrah farkı üzerinden vergi tarhiyatı yapılıp, ceza uygulanıyor.
Bu düzenleme nedeniyle, kanunun yayımı tarihi itibariyle incelenenlerin, inceleme tamamlanmadan önce matrah artırımında bulunmaları, artırılan matrahın incelemede bulunacak matrah farkından mahsup edilmesi olanağı nedeniyle son derece önemli.
Pişmanlıkla veya kendiliğinden beyanda süreler
Matrah artırımında bulunmak istemeyen ancak belli bazı konularda doğru yapıp yapmadığı konusunda tereddüdü olanlara Kanun ayrı bir olanak veriyor. Kendiliğinden veya pişmanlıkla beyan yoluyla, belirli bazı riskleri ortadan kaldırmak mümkün.
Bu çerçevede verilecek beyannamelerin Temmuz sonuna kadar verilmesi ve hesaplanan borcun peşin veya 36 aya varan sürede taksitle ödenmesi mümkün.
Muhasebe düzeltmelerinde süreler
Kanunla, bazı varlıklarla sınırlı olarak, işletme kayıtlarının gerçek duruma getirilmesine olanak sağlanıyor. Sağlanan olanaklar, bu işlemlerin bildirimi ve bu işlemler nedeniyle hesaplanan vergilerin ödeme takvimi özetle şöyle:
– İşletmede var olduğu halde kayıtlarda yer almayan mal ve sabit kıymetlerin, 31 Ağustos 2018 tarihine kadar bildirilmesi, bildirilen varlıklar için hesaplanan katma değer vergisinin aynı sürede ödenmesi gerekiyor.
– Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan mallar için 31 Ağustos 2018 tarihine kadar fatura düzenlenerek kayda alınması, hesaplanan katma değer vergisinin ilk taksiti beyanname verme süresinde, diğer taksitlerin izleyen ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödenmesi gerekiyor.
– Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar net tutarının, 31 Ağustos 2018 tarihine kadar beyan edilmesi, hesaplanan verginin aynı sürede ödenmesi gerekiyor.
(Varlık barışında takvim bir sonraki makalede)
(Dünya Gazetesi | 16.05.2018)